Ciągnik C-330 to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych modeli maszyn rolniczych w Polsce. Produkowany przez Ursus od 1967 roku aż do 1993 roku, stał się symbolem polskiego rolnictwa i nieodłącznym elementem krajobrazu wiejskiego. Projektując C-330, inżynierowie postawili na prostotę konstrukcji, trwałość oraz uniwersalność, co pozwoliło maszynie zdobyć ogromną popularność zarówno w małych, jak i średnich gospodarstwach rolnych.
C-330 był następcą wcześniejszego modelu C-325 i miał stanowić odpowiedź na rosnące potrzeby polskich rolników, którzy oczekiwali ciągnika o większej mocy, łatwiejszego w obsłudze i bardziej wszechstronnego. Dzięki swojej niezawodności oraz stosunkowo niskim kosztom eksploatacji, C-330 szybko stał się podstawowym narzędziem pracy w wielu gospodarstwach.
Charakterystyka techniczna
1. Silnik:
Ciągnik C-330 wyposażono w dwucylindrowy silnik wysokoprężny S-312C o mocy 30 KM przy 2200 obr./min. Silnik o pojemności 1960 cm³ charakteryzuje się dużą elastycznością pracy i niskim zużyciem paliwa, co czyni go idealnym do codziennych zadań rolniczych. Dzięki prostej konstrukcji silnika, naprawy i konserwacje są stosunkowo łatwe, co było kluczowe dla rolników preferujących samodzielne prace serwisowe.
2. Układ napędowy:
Ciągnik posiadał napęd na tylne koła z możliwością blokady mechanizmu różnicowego, co zwiększało przyczepność podczas pracy na grząskim terenie. Skrzynia biegów oferowała 6 biegów do przodu i 2 biegi wsteczne, co umożliwiało dostosowanie prędkości do różnorodnych zadań polowych i transportowych.
3. Układ hydrauliczny:
C-330 wyposażono w hydrauliczny podnośnik o udźwigu do 1200 kg, co pozwalało na współpracę z szeroką gamą maszyn i narzędzi rolniczych, takich jak pługi, brony, siewniki czy przyczepy. Układ hydrauliczny wyróżniał się prostotą i niezawodnością, co przekładało się na niskie koszty eksploatacji.
4. Kabina i ergonomia:
Początkowe modele C-330 były produkowane bez kabiny lub z lekką konstrukcją chroniącą przed warunkami atmosferycznymi. Z czasem wprowadzono modele z pełną kabiną, poprawiając komfort pracy operatora, zwłaszcza w trudnych warunkach pogodowych. Układ sterowania był intuicyjny, a proste rozmieszczenie dźwigni i wskaźników ułatwiało obsługę nawet mniej doświadczonym użytkownikom.
5. Wymiary i masa:
Ciągnik charakteryzował się stosunkowo kompaktowymi wymiarami: długość 3100 mm, szerokość 1650 mm i wysokość (z kabiną) około 2300 mm. Masa własna wynosiła około 1900 kg, co zapewniało stabilność podczas pracy, a jednocześnie umożliwiało łatwe manewrowanie na niewielkich działkach.
Specyfikacja techniczna ciągnika Ursus C-330
Parametr | Wartość |
---|---|
Producent | Ursus |
Lata produkcji | 1967–1993 |
Typ silnika | S-312C, dwucylindrowy diesel |
Moc silnika | 30 KM |
Pojemność silnika | 1960 cm³ |
Prędkość maksymalna | 22 km/h |
Liczba biegów | 6 do przodu, 2 do tyłu |
Układ napędowy | Napęd na tylne koła |
Udźwig podnośnika | 1200 kg |
Waga ciągnika | 1900 kg |
Zużycie paliwa | Średnio 5–6 l/h |
Rodzaj hamulców | Bębnowe |
Rodzaj opon | Przód: 6.00-16, Tył: 12.4-28 |
Długość/szerokość/wysokość | 3100 mm / 1650 mm / 2300 mm |
Minimalny promień skrętu | 3,5 m |

Zastosowanie ciągnika C-330
Ciągnik C-330 wyróżnia się wszechstronnością, co uczyniło go niezwykle popularnym wśród rolników. Dzięki kompaktowym rozmiarom, umiarkowanej mocy i solidnej konstrukcji był wykorzystywany w różnych sektorach rolnictwa oraz poza nim.
1. Prace polowe:
C-330 był idealnym narzędziem do pracy na małych i średnich polach. Współpracował z lekkimi pługami, bronami, kultywatorami oraz siewnikami. Jego stosunkowo niewielka masa umożliwiała pracę na miękkich i wilgotnych glebach bez ryzyka zakopania się.
2. Transport:
Dzięki prostej konstrukcji i wytrzymałemu zawieszeniu ciągnik doskonale sprawdzał się w transporcie płodów rolnych, pasz czy materiałów budowlanych. Był często wykorzystywany do przewozu przyczep, a jego niskie zużycie paliwa czyniło go ekonomicznym środkiem transportu.
3. Prace ogrodnicze i sadownicze:
Dzięki niewielkim wymiarom i zwrotności C-330 był często wykorzystywany w sadownictwie oraz ogrodnictwie. Łatwość manewrowania pozwalała na prace między rzędami drzew lub krzewów bez ryzyka uszkodzenia roślin.
4. Zastosowania pozarolnicze:
C-330 znalazł zastosowanie również w leśnictwie, gdzie wykorzystywano go do transportu drewna czy prac porządkowych. Był również wykorzystywany przez służby komunalne, m.in. do odśnieżania dróg czy koszenia terenów zielonych.
Zalety i wady ciągnika C-330
Zalety:
- Prosta konstrukcja: łatwość napraw i konserwacji, nawet dla mniej doświadczonych użytkowników.
- Niskie zużycie paliwa: ekonomiczna eksploatacja, szczególnie ważna dla małych gospodarstw.
- Wszechstronność: możliwość współpracy z różnorodnym sprzętem rolniczym.
- Zwrotność: idealny do pracy na małych działkach i w trudno dostępnych miejscach.
- Trwałość: wiele egzemplarzy jest użytkowanych do dziś dzięki solidnej konstrukcji.
Wady:
- Ograniczona moc: przy cięższych pracach polowych mógł okazać się niewystarczający.
- Brak komfortowych rozwiązań: starsze modele nie oferowały klimatyzacji ani nowoczesnych systemów amortyzacji.
- Niska prędkość maksymalna: ograniczone możliwości w transporcie na większe odległości.
Modyfikacje i modernizacje
Z czasem właściciele C-330 zaczęli wprowadzać liczne modyfikacje w swoich ciągnikach, aby dostosować je do indywidualnych potrzeb. Najpopularniejsze przeróbki obejmowały:
- Montaż wspomagania kierownicy, co znacząco poprawiało komfort prowadzenia ciągnika.
- Dodanie kabiny z ogrzewaniem, co zwiększało wygodę pracy w chłodniejsze dni.
- Modernizacja układu elektrycznego, np. instalacja dodatkowego oświetlenia roboczego.
- Zmiana opon na szersze lub bardziej agresywne bieżniki, poprawiające przyczepność w trudnym terenie.
Ciągnik C-330 dziś – legenda wciąż żywa
Pomimo zakończenia produkcji w 1993 roku, C-330 wciąż cieszy się dużą popularnością. W wielu gospodarstwach nadal jest używany jako podstawowy ciągnik pomocniczy lub do lżejszych prac polowych. Prosta budowa oraz szeroka dostępność części zamiennych sprawiają, że naprawy są szybkie i stosunkowo tanie, co pozwala utrzymać ciągnik w dobrej kondycji przez dekady.
C-330 stał się także przedmiotem zainteresowania kolekcjonerów maszyn rolniczych oraz pasjonatów historii polskiej motoryzacji. Na licznych zlotach i wystawach rolniczych można zobaczyć odrestaurowane egzemplarze, które zachwycają swoim wyglądem i oryginalnością.
Konserwacja i eksploatacja
Aby ciągnik C-330 służył jak najdłużej, konieczne jest przestrzeganie podstawowych zasad konserwacji:
- Regularna wymiana oleju i filtrów: zapewnia prawidłową pracę silnika i przedłuża jego żywotność.
- Kontrola układu hydraulicznego: wycieki płynu hydraulicznego mogą prowadzić do spadku wydajności podnośnika.
- Sprawdzanie stanu opon i hamulców: szczególnie ważne przy transporcie ciężkich ładunków.
- Ochrona przed korozją: przechowywanie ciągnika w suchym miejscu i stosowanie powłok antykorozyjnych przedłuża żywotność ramy i karoserii.
Dlaczego C-330 wciąż cieszy się popularnością?
Ciągnik C-330 stał się nie tylko narzędziem pracy, ale również symbolem polskiego rolnictwa. Jego fenomen wynika z kilku kluczowych czynników:
- Niezawodność: pomimo upływu lat, wiele egzemplarzy wciąż działa bezawaryjnie.
- Uniwersalność: możliwość współpracy z wieloma maszynami czyni go wszechstronnym pomocnikiem.
- Niskie koszty utrzymania: prosta konstrukcja i szeroka dostępność części zamiennych.
- Wartość sentymentalna: dla wielu rolników C-330 to nie tylko maszyna, ale także część rodzinnej tradycji rolniczej.
Podsumowanie
Ciągnik C-330 to bez wątpienia jedna z najważniejszych maszyn w historii polskiego rolnictwa. Łączy w sobie prostotę konstrukcji, niezawodność oraz uniwersalność, co sprawia, że jest ceniony przez rolników nawet kilkadziesiąt lat po zakończeniu produkcji. Jego trwałość, łatwość napraw oraz niskie koszty eksploatacji czynią go atrakcyjnym wyborem zarówno dla właścicieli małych gospodarstw, jak i dla kolekcjonerów maszyn rolniczych. C-330 to dowód na to, że dobrze zaprojektowana maszyna może służyć pokoleniom rolników, pozostając ikoną polskiej techniki rolniczej.