Buraki ćwikłowe to popularne warzywo uprawiane zarówno w dużych gospodarstwach rolnych, jak i w przydomowych ogródkach. Są cenione za walory smakowe, bogactwo składników odżywczych i wszechstronność kulinarną. Aby uzyskać wysokie plony, ważne jest, aby wiedzieć, kiedy siać buraczki, aby mogły one prawidłowo się rozwijać i dać zdrowe, dorodne korzenie.
Optymalny termin siewu buraków ćwikłowych
Najlepszy czas na wysiew buraków
Buraki ćwikłowe to rośliny, które wymagają odpowiednich warunków temperaturowych i wilgotnościowych, aby prawidłowo kiełkować i rosnąć. W Polsce optymalny termin siewu buraków przypada na okres od połowy kwietnia do końca czerwca, w zależności od warunków pogodowych i planowanego zbioru.
- Wczesny siew (kwiecień – początek maja) – pozwala na uzyskanie zbiorów już w czerwcu-lipcu, ale wymaga starannego monitorowania temperatury gleby, ponieważ zbyt chłodne warunki mogą opóźnić kiełkowanie.
- Średni termin siewu (maj – czerwiec) – to najbardziej optymalny czas na wysiew buraków przeznaczonych na zbiór letni i jesienny.
- Późny siew (koniec czerwca – początek lipca) – stosowany głównie w przypadku buraków przeznaczonych do dłuższego przechowywania, które będą zbierane jesienią.
Temperatura gleby i powietrza
Buraki kiełkują najlepiej, gdy temperatura gleby osiągnie 8-10°C, a optymalna temperatura wzrostu to 15-25°C. Jeśli nasiona zostaną wysiane do zbyt zimnej gleby, kiełkowanie będzie opóźnione lub rośliny będą podatne na choroby.
Aby sprawdzić, czy warunki są odpowiednie, warto mierzyć temperaturę gleby na głębokości 3-4 cm, gdzie znajdą się nasiona.
Jakie warunki są najlepsze do uprawy buraków?
Stanowisko i gleba
Buraki ćwikłowe najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych, ponieważ potrzebują dużo światła do prawidłowego wzrostu i rozwoju korzeni. Miejsce uprawy powinno być dobrze przewiewne, ale jednocześnie osłonięte od silnych wiatrów, które mogą przesuszać glebę.
Gleba powinna być:
- Żyzna i próchnicza – bogata w składniki odżywcze, szczególnie w potas i fosfor.
- Lekko kwaśna do obojętnej (pH 6,0-7,0) – kwaśne gleby mogą powodować deformacje korzeni i ograniczać ich rozwój.
- Przepuszczalna, ale utrzymująca wilgoć – buraki nie lubią stagnującej wody, ale wymagają równomiernego nawilżenia.
Płodozmian – gdzie nie siać buraków?
Aby uniknąć chorób i wyczerpania gleby, buraki nie powinny być uprawiane w tym samym miejscu częściej niż co 3-4 lata. Nie zaleca się również ich siewu po roślinach takich jak:
- Szpinak i inne buraki – należą do tej samej rodziny i mogą zwiększać ryzyko chorób glebowych.
- Kapustne (np. kalafior, brokuł, kapusta) – mogą konkurować o te same składniki odżywcze.
Dobrymi przedplonami dla buraków są fasola, groch, sałata, marchew i cebula, które wzbogacają glebę i zmniejszają ryzyko chorób.
Jak siać buraki krok po kroku?
Przygotowanie gleby przed siewem
Przed wysiewem buraków warto odpowiednio przygotować glebę:
- Głębokie przekopanie – na głębokość około 20-25 cm, aby poprawić strukturę gleby i jej napowietrzenie.
- Usunięcie chwastów – konkurencja chwastów może ograniczyć kiełkowanie nasion.
- Wzbogacenie gleby – dodanie kompostu lub dobrze przekompostowanego obornika.
- Spulchnienie i wyrównanie gleby – pozwala to na równomierne kiełkowanie nasion.
Siew buraków – odstępy i głębokość
Nasiona buraków wysiewa się bezpośrednio do gruntu na głębokość 2-3 cm, zachowując odpowiednie odstępy:
- W rzędach co 30-40 cm – zapewnia to miejsce na swobodny rozwój korzeni.
- W odstępach co 3-5 cm w rzędzie – można później przerywać, zostawiając najsilniejsze rośliny.
Po wysianiu nasiona należy lekko przykryć ziemią i delikatnie podlać, aby nie spowodować zbyt głębokiego przemieszczenia się nasion.
Podlewanie i pielęgnacja po siewie
Buraki wymagają regularnego podlewania, szczególnie w fazie kiełkowania i wzrostu młodych roślin. Najważniejsze zasady podlewania:
- Podlewać umiarkowanie, ale regularnie – niedobór wody może powodować twardnienie korzeni.
- Unikać moczenia liści – nawadnianie u podstawy roślin ogranicza ryzyko chorób grzybowych.
- Mulczowanie gleby – pomaga zatrzymać wilgoć i ogranicza rozwój chwastów.
Kiedy zbierać buraki po wysiewie?
Czas dojrzewania buraków
Czas zbioru buraków zależy od odmiany i terminu siewu:
- Wczesne odmiany – gotowe do zbioru po 50-70 dniach (np. siane w kwietniu będą do zbioru w czerwcu).
- Średnie odmiany – zbierane po 80-100 dniach.
- Późne odmiany (do przechowywania) – gotowe do zbioru po 100-120 dniach, najczęściej we wrześniu lub październiku.
Zbiór powinien odbywać się w suchy dzień, a buraki najlepiej przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu, np. w piwnicy lub kopcach.
Tabela – optymalne terminy siewu buraków
| Typ uprawy | Termin siewu | Czas zbioru | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Wczesne buraki | Kwiecień – początek maja | Czerwiec – lipiec | Wymagają okrycia przy przymrozkach |
| Buraki letnie | Maj – czerwiec | Lipiec – wrzesień | Uniwersalna uprawa dla świeżej konsumpcji |
| Buraki do przechowywania | Czerwiec – początek lipca | Wrzesień – październik | Najlepsze na zimowe przechowywanie |
Dlaczego warto siać buraki w odpowiednim terminie?
Dobór odpowiedniego terminu siewu wpływa na plon, smak i trwałość buraków. Zbyt wczesny siew może powodować ryzyko przemarznięcia, a zbyt późny może prowadzić do słabego wzrostu i niskiej jakości plonów. Przestrzeganie zasad uprawy pozwala cieszyć się zdrowymi i smacznymi burakami przez cały sezon.
